Met een boom van een ander
Het is natuurlijk de vraag hoeveel van die demobomen overleven. Ik vind het altijd interessant om te zien wat de visie van de artiest is. Iedereen kan de ruwe boom van tevoren zien, maar de artiest ziet er de bonsai in. Een het is natuurlijk spectaculair om in een paar uur tijd die visie gestalte te zien krijgen.
Maar het zou in mijn ogen een verkeerd signaal zijn als je als toeschouwer gaat denken dat bonsai 'zo moet'. In de praktijk kun je er maar beter veel meer tijd voor nemen. Ben eens met een omgevormde boom bij Hotsumi Terakawa geweest. Ik vroeg hem eerst:'Wat zou je doen als je met deze boom en demo zou moeten geven? ' En daarna vroeg ik:'Wat zou je doen als het jouw boom was? ' En daar kwamen verschillende antwoorden uit.
Bij een demo moet het resultaat er meteen goed uitzien. Maar als je ervan uitgaat dat de boom er over vijf of tien jaar goed uit hoeft te zien, is het pad heel anders.