Een boom is een boom, en pot is alleen maar een pot. Het wordt geen Bonsai totdat deze twee zijn gecombineerd en samen harmonieus overkomen. Een groot gedeelte van de kunst van Bonsai is de ervaring van een boom die gescheiden is van zijn grondelijke vastzetting en nu een leven leidt in een pot. Het fascineert ons.
Eigenlijk kunnen veel potten dienen als een pot voor een Bonsai boom, als ze maar aan bepaalde vereisten voldoen. Er moeten natuurlijk drainage gaten zijn, en draad gaten zodat de boom vastgezet kan worden in de pot. Ze mogen gemaakt zijn uit keramiek, cement, plastic en bepaalde soorten metaal (metaal kan gifstoffen afgeven) en men kan/zijn haar eigen potten maken. Wat gezien wordt als een klassieke Bonsai pot, is dat het is gemaakt uit keramiek of porselein en dat het hard-gebakken is, wat betekent dat het geen water absorbeert of vasthoudt in het materiaal.
De gezondheid van de boom is het belangrijkst! Een Bonsai heeft vaak jaren van training ondergaan om het wortelsysteem te laten aanpassen aan kleinere en kleinere potten. Zoals je al weet is Bonsai een les in geduld en volharding en dat geldt zeker wanneer het aankomt op het vinden van de juiste pot. Het meest belangrijke aspect tijdens het zoeken van een pot is de nodige afmetingen, vooral de diepte van de pot.
Esdoorn Bonsai in een Bonsai pot die zeer goed de kleur van de bladeren versterkt.
Basis richtlijnen in het uitkiezen van een pot
Een groot gedeelte van het werken aan Bonsai is om de juiste pot te vinden. Sommige gaan op hun gevoel af, maar dat dat kan moeilijk zijn voor een beginner… Daarom volgen hier enkele basis regels en richtlijnen.
- Geslacht
Alles draait om geslacht! Het eerste wat je moet doen is beslissen of je boom een mannelijks of vrouwelijke uitstraling heeft. Meestal is een boom een mix van de twee en dan is de vraag welke het meest dominant is. Dit is absoluut cruciaal en misschien de meest belangrijke regel voor het kiezen van een pot. Sommige attributen die je kan helpen is dat de bochten, sierlijkheid, gladde schors en dunne takken als vrouwelijk worden beschouwd. De corresponderende mannelijke eigenschappen zijn kracht, oude schors, doodhout, dikke stam en dikke takken. - Omvang
De algemene regel is: de pot zou dezelfde hoogte moeten hebben als de stam breed is boven de nebari. Ovale en rechthoekige potten zijn normaal 2/3 lang, vergeleken met de hoogte van de boom. Ronde en vierkante potten zijn 1/3 van de hoogte van de boom – behalve wanneer het loof ongewoon groot is, dan wordt de pot ook breder. Dit wordt gecompenseerd door het verlagen van de pot. De drietand esdoorn (welke snel groeiende wortels heeft) heeft, net zoals fruitende en bloeiende bomen, een diepere pot nodig. - Stijl
De stijl van de pot zou de mate van mannelijkheid of vrouwelijkheid van je boom moeten matchen. Hoe dichter je erbij komt, hoe meer harmonieus de uitstraling van je uiteindelijke Bonsai zal zijn. Om dit te bereiken, heb ik als een pottenbakker verschillende gereedschappen om mee te werken. Zou het concaaf, convex, hoekig, rond, ovaal, vierkant zijn. Dan om de graden van mannelijk- of vrouwelijkheid aan te passen kan ik werken met mijn keus over vorm, pootjes, glazuur en decor.
Een ongeglazuurde pot met ronde vormen.
In het algemeen zijn mannelijke potten diep, hoekig, hebben strakke lijnen en flinke pootjes. Een lip op de rand versterk de mannelijkheid, een ingevouwen rand versterkt de vrouwelijkheid van de pot. Vrouwelijke potten hebben vaak zachte lijnen, fijne voetjes en zijn relatief laag en glad. Ronde potten en drum potten worden in het algemeen beschouwd als tweeslachtig.
De algemene regel wanneer het aankomt op het kiezen van de glazuur voor de pot is dat de kleur moet voorkomen in de boom. In de schors, de kleur van de bladeren en vruchten of bloemen. Om die reden zijn de ongeglazuurde bruine, grijze en aard tinten meestal een veilige keus. Deze voorzien de boom ook van warmte en stabiliteit. Echter kunnen we ook werken met contrasterende kleuren zoals blauw en groen. Deze geven het gevoel van balans en verfrist de compositie.
Het doel is het creëren van harmonie. Observeer welke keuze anderen hebben gemaakt voor hun potten, discussieer met anderen, bezoek tentoonstellingen, ga naar shows, lees boeken. Twijfel niet een pottenbakker te contacteren. We zijn gewend aan het tekenen van schetsen en het voorleggen van suggesties voor een pot die de boom zal passen. Onthoud dat er niet alleen één optie is voor een goede pot voor je boom, meestal zijn er meerdere. Welke de beste is, is een kwestie van smaak. Het is jij die blij moet zijn met de pot.
Waar Bonsai potten kopen
Wanneer je denkt dat je boom klaar is, zijn er meerdere manieren om aan een pot te komen. Je kan een pottenbakker contacteren en een pot voor je boom laten maken. Of bezoek je lokale Bonsai winkel, markt of Bonsai evenementen waar vaak pottenbakkers potten verkopen. In onze online winkel verkopen we ook Bonsai potten. Onthoud dat je alle afmetingen meebrengt van de boom en een foto. Echter, wanneer je ervaring hebt en weet waar je voor moet zoeken, dan zijn er veel veilingsites en groepen op social media waar potten worden verkocht en geruild. Is er dan ook een manier om je eigen pot te maken? Er zijn genoeg video`s op YouTube die laten zien hoe je een pot maakt uit verschillende materialen.
Case study: Afwijken van de 2/3 regel
De grootte staat gelijk aan de gezondheid. Volgens basis regels hoort een pot niet meer dan 2/3 van de hoogte van de boom te zijn. Maar hier is de pot afgeweken van deze regel omdat de kroon zo groot is, bijna zo breed als dat het hoog is. De pot is dus niet alleen groot voor esthetische regels en balans, maar ook omdat de takken van de boom corresponderen met een zelfde grootte wortelsysteem die ruimte nodig heeft. De keuze is ook gevallen op een pot die erg goed de herfstkleuren (die ook geel bevatten) versterken.)
In dit voorbeeld kun je zien hoe het eruit zou zien als we de 2/3 op de breedte van de pot hadden opgevolgd.
Case study: Mannelijk vs Vrouwelijk
Dit is een schoolboek voorbeeld van de perfecte combinatie van pot en boom. de compositie schreeuwt mannelijkheid. De verspreidde takken, de dikke ruwe bast, paste perfect met een pot met strakke, rechte lijnen op stabiele voetjes. De lip op de rand opent zichzelf en symboliseert, bekrachtigt, de mannelijke uitstortende kracht. Het direct tegenovergestelde van de vrouwelijke ingebogen, geslotenheid. De overduidelijke keus zou een ongeglazuurde terracotta rood hebben kunnen zijn, in plaats daarvan is de keus gevallen op een rood geglazuurde pot, die dezelfde functie heeft. Het pakt de rood-oranje vlees tonen van de pinus op.
Dit zou waarschijnlijk mijn keus zijn geweest als ik de opdracht had gekregen. De gebogen zijkanten nemen de iets kronkelende stam op en geeft de compositie een meer vrouwelijk charisma.
Hier zijn we zo ver gegaan en hebben we de hele mannelijke lip verwijderd. let op dat de mannelijk massieve voetjes zijn weggelaten. Persoonlijk vind ik dat dit een interessante combinatie is. Je kunt zien dat de boom, in tegenstelling tot de eerste foto waar de boom een tempelachtige pot had, nu lijkt te staan op de top van een “heuvel”. Ik krijg het gevoel dat de zak-achtige pot de vorm van de boom als het ware “wurgt”, maar het voorbeeld laat duidelijk zien dat er meer vrouwelijkheid in de boom zit dan op het eerste gezicht te zien is.
Case study: Bos beplanting
Dit is een legendarische compositie die erg belend is in de Bonsai wereld als “beschermer van de geest”. Het heeft een lange geschiedenis en representeert de makers kleinkinderen. De keus van de pot reflecteert dit alles. Ovaal gevormde potten zijn standaard voor bos beplantingen. Hier staat de mahonie rood gewaxte oppervlak voor een antiek meubilair, die de boom gratie en geschiedenis verleent. De pot zelf is een waardevol object dat de leeftijd van de boom en zijn uitstraling versterkt, zonder enige aandacht naar zich toe te trekken. Er is geen andere keus dan een ovale pot voor deze compositie, maar het zou gewerkt hebben met ongeglazuurde rode of geglazuurde aardachtige kleuren.
Case study: Seizoen kleuren
Als je een loofboom hebt, van wie de kleuren veranderen met het seizoen, zou je een pot willen hebben die bij elke stage van de kleuren past. Het makkelijkste is dan om een kleur te kiezen die de schors reflecteer, zoals deze grijs. Maar men kan ook een toon van de bladeren vinden die zal passen, of selecteer een anonieme kleur als licht bruin of ongeglazuurd.
Je kan er ook voor kiezen om contrasterende kleuren te gebruiken zoals blauw of, zoals in mijn voorbeeld, een gevlekte geglazuurde pot met zowel rode, groene en gele tonen.
Geschreven door Thor Holvila.
