Het geslacht Ficus behoort tot de familie van de moerbeiplanten (Moraceae) en is een van de populairste soorten Bonsai voor beginners. Schattingen over het aantal bestaande soorten ficus lopen uiteen van 800 tot 2000. Ze leven in de tropische regio's op alle continenten en zijn zeer geschikt om als indoor-Bonsai gehouden te worden.
Sommige vijgen (ficussen) kunnen grote bomen worden met een kroonomtrek van meer dan 300m. Typisch voor alle ficussoorten in Bonsai is hun melkachtige latex-sap, dat lekt uit snoeiwonden. De tropische vijgen zijn groenblijvende bomen, kleine struiken of zelfs klimplanten. Sommige van hen kunnen mooie bloemen produceren, terwijl bij de meeste ficussoorten de bloemen verborgen zijn in kleine reservoirtjes waaruit de vruchten groeien. Alleen gespecialiseerde vijgenwespen kunnen die verborgen bloemen bestuiven.
De vrucht kan geel, groen, rood of blauw-paars zijn met een omvang variërend van enkele millimeters tot enkele centimeters, zoals de eetbare vruchten van de Ficus Carica.
De Ficus is erg geschikt voor beginners omdat deze binnen kan worden gehouden en erg sterk is. Zelfs de IKEA verkoopt een Ficus Ginseng plant met daarop een ent van de Ficus Microcarpa.
Ficus Bonsai filmpje
De meeste ficussen kunnen in hun natuurlijke habitat luchtwortels produceren, die in Bonsai vaak worden gepresenteerd in aantrekkelijke creaties met luchtwortelpilaren of wortel-over-rotsstijlen. Om luchtwortels binnenshuis mogelijk te maken moet een luchtvochtigheid van bijna 100% worden bereikt. U kunt een glazen afdekking, een aquarium of een constructie met transparante platen voor dit doel gebruiken.
Luchtwortels groeien verticaal van de takken naar beneden en wanneer ze de bodem bereiken, ontwikkelen ze zich tot sterke pijlerachtige stammen. In tropische klimaten kan een enkele boom een enorm uitgestrekte bosachtige structuur worden. De bladeren van de meeste ficussoorten hebben speciale puntige uiteinden van waaruit het regenwater druipt. De bladeren kunnen van zeer verschillende omvang zijn, van 2 tot 50 cm. De stammen hebben in de meeste gevallen een gladde grijze bast. Er zijn echter enkele soorten of variëteiten met speciale schorspatronen, zoals ficus microcarpa "Tigerbark" bijvoorbeeld. Ficus Ginseng-Bonsai zijn giftig voor huisdieren, vooral gevaarlijk als ze de bladeren eten. De bomen moeten buiten bereik van huisdieren worden gehouden.
Gebruik onze Bonsai-identificatie gids om je boomsoort te achterhalen. We verkopen Ficus Bonsai ook in onze online shop.
Specifieke richtlijnen voor de verzorging van Ficus Bonsai
Positie: Als Bonsai is de ficus een indoor-Bonsai die geen vorst verdraagt. Een lichte plek is zeer belangrijk. Hij kan in de zomer buiten worden gehouden, bij temperaturen boven de 15C met veel licht. Volle zon is ideaal, maar als de boom van binnen komt, of als er bladsnoei is toegepast, moet de boom tijdelijk beschermd worden tegen ultraviolette straling en moet de boom geleidelijk gewend worden aan de zon. Een zeer schaduwrijk positie is ongunstig. De temperatuur moet relatief constant zijn. Vijgen kunnen lage luchtvochtigheid verdragen vanwege hun dikke, wasachtige bladeren, maar ze hebben liever een hogere luchtvochtigheid en hebben extreem hoge luchtvochtigheid nodig om luchtwortels ontwikkelen.
Watergift: De Ficus moet normaal worden bewaterd, wat betekent dat rijkelijk water moet worden gegeven, wanneer de bodem een beetje droog aanvoelt. Een ficus Bonsai verdraagt af en toe teveel of te weinig water. Zacht water van kamertemperatuur is perfect. Dagelijks benevelen om de luchtvochtigheid te behouden wordt geadviseerd, maar overdrijven kan leiden tot schimmel. Hoe warmer de positie van de ficus in de winter hoe meer water hij nodig heeft. Als het overwinteren in koelere omgeving plaatsvindt, hoeft hij alleen licht vochtig gehouden worden.
Bemesting: Bemest wekelijks of om de twee weken in de zomer, om de twee tot vier weken in de winter (als de groei niet stopt). Zowel vloeibare meststof als organische meststofpellets kunnen worden gebruikt.
Snoeien: Regelmatig snoeien is nodig om de vorm van de boom te behouden. Snoei terug tot 2 bladeren nadat 6 tot 8 bladeren zijn gegroeid. Bladsnoei kan worden gebruikt om blad te verkleinen, zeker omdat sommige ficussoorten gewoonlijk grote bladeren hebben. Als een aanzienlijke verdikking van de stam gewenst is, kan men de ficus één of twee jaar ongeremd laten groeien. De sterke snoei die naderhand nodig is, is niet van invloed op de gezondheid van de ficus en er zullen nieuwe scheuten groeien uit oud hout. Grotere wonden moeten worden afgedekt met wondpasta.
Bedrading: bedrading van dunne tot medium-dikke ficustakken is eenvoudig omdat ze zeer flexibel zijn. Wel moeten de draden regelmatig worden gecontroleerd, omdat zij zeer snel in de schors snijden. Sterke takken kunnen worden gevormd met spandraden, omdat deze veel langer aan de boom bevestigd kunnen blijven.
Speciale vormingstechnieken: Ficus heeft het vermogen om delen van planten die onder druk tegen elkaar gebracht zijn te laten versmelten. Dus takken, wortels of stammen kunnen samensmelten en aansprekende structuren vormen. U kunt dit vermogen gebruiken om bijvoorbeeld een aantal jonge planten samen te binden en hen te laten versmelten tot één sterke enkele stam. Vijgenbomen reageren ook goed op de 'approach graft'-techniek en andere ent-technieken van takken en wortels. Als de groeiomstandigheden ideaal zijn, kunnen zelfs luchtwortels van het ene deel van de boom worden geënt op een ander deel. Voor een snellere sluiting van grote wonden in een boom kunnen jonge planten, scheuten of luchtwortels geënt kunnen worden over de wond. Vijgenbomen kunnen met onbeperkte creativiteit bewerkt worden, hetgeen de aantrekkingskracht van ficus als Bonsai aanzienlijk verhoogt.
Verpotten: verpot de boom om de twee jaar in het voorjaar, in een basisgrondmengsel. Ficus verdraagt wortelsnoei heel goed.
Vermeerdering: Stekken kunnen op elk moment van het jaar worden geplant, maar het meeste succes wordt behaald in het midden van de zomergroei. Marcotteren werkt het beste in het voorjaar (april-mei). Het opkweken van ficusplanten uit zaad in het voorjaar gaat ook gemakkelijk in de meeste gevallen.
Aanschaf van ficus ginseng Bonsai: Ficussen zijn beschikbaar als goedkope Bonsai of potplanten in bijna elk tuincentrum, bouwmarkt of kwekerij. Massaal geproduceerde goedkope ficus Bonsai vertonen vaak problemen, zoals lelijke littekens van roestig draad ingegroeid in de schors, onaantrekkelijke vormen, slecht substraat, geplant in = potten zonder drainagegaten en ze zijn doorgaans slecht geënt (met de ent bevestigd op vreemde posities). Dergelijke exemplaren zijn bijvoorbeeld bij de IKEA als Bonsai te koop. Gespecialiseerde Bonsaihandelaren bieden alles aan van jonge planten en pre-Bonsai tot hoogwaardige Bonsai, in de meeste gevallen goed onderhouden en van goede kwaliteit.
Plagen / ziekten: Ficussoorten zijn goed bestand tegen ongedierte. Afhankelijk van de locatie, vooral in de winter, kunnen een aantal problemen toch optreden. Droge lucht en een gebrek aan licht leiden vaak tot verzwakking en tot afvallend blad. In een slechte staat als deze, raken ficusBonsai soms besmet met dopluis of spint. Gebruikelijke systemische insecticidesticks in de bodem of insecticide- dan wel miticidesprays kunnen worden ingezet, maar belangrijk is de levensomstandigheden van de verzwakte ficus te verbeteren. Het gebruik van groeilampen (12 - 14 uur per dag laten branden) en frequente verneveling van de bladeren tijdens de herstelperiode kunnen nuttig zijn.
Bekijk onze Bonsai verzorging pagina's voor meer gedetailleerde informatie over deze technieken.