De stam van een Bonsai verdient speciale aandacht, want het is een van de meest opvallende kenmerken van een boom. De volgende kenmerken zullen worden besproken: de wortelvoet, tapsheid, dikte en algemene vorm van de stam.
Hoe maak je een goede stam
De nebari
De nebari (oppervlaktewortels) is belangrijk om een Bonsai een evenwichtige uitstraling te geven. Meer informatie vindt je op de pagina over nebari.
Tapsheid
Een stam moet dikker zijn aan de basis dan aan de bovenkant van de boom. Dit heet tapsheid. Hoewel het moeilijk is om onregelmatigheden in de dikte van een stam te verbeteren, kunnen kleine verbeteringen worden bereikt:
- Het verdikken van een deel van de stam
Door takken net boven het dunne deel van de stam ongeremd te laten groeien, zal dit deel van de stam profiteren van een toename van de sapstroom naar de takken, waardoor het dikker wordt. Dit effect kan worden versterkt door de hele boom te snoeien, behalve de takken boven het dunne deel op de stam. Deze methode is traag en het zal minstens twee jaar duren voordat je verbetering zult opmerken. - Het verdunnen van een deel van de stam
Aangezien het niet mogelijk is om een stam dunner te maken, is de enige manier om de andere delen van de stam te verdikken, met behulp van de hierboven beschreven methode. Het zal echter nog langer duren voordat je een duidelijke verbetering zult zien. Je kunt het dikke gedeelte wellicht camoufleren door een jin of shari te maken.
Deze stam ziet er erg volwassen uit; De basis is aanzienlijk dikker dan de bovenkant van de boom.
Deze stam vertoont niet alleen een mooie tapsheid maar ook beweging.
Dikte
Bonsaiplanten lijken vaak ouder dan ze zijn als ze dik en knobbelig zijn. De enige manier om een stam dikker te maken, is om de boom een aantal jaar vrijuit te laten groeien in een grote container of in de volle grond, zonder te snoeien. Alleen bij stevige groei wordt een stam dikker. Zodra je tevreden bent met de dikte van de stam, kun je verder gaan met trainen door de boom in een kleinere pot zetten.
Een techniek om een stam te verdikken, is om "offertakken" uit de stam te laten groeien. Deze takken worden gedurende twee tot drie jaar niet gesnoeid, zodat door de ongeremde groei van deze offertakken de stam wordt verdikt. Na twee tot drie jaar worden de takken verwijderd.
De naar rechts groeiende tak is de offertak, die ongestoord mag groeien om de stam te verdikken.
Algehele vorm (silhouet)
De algehele vorm van een stam is één van de meest opvallende aspecten van een boom. Omdat het bijna onmogelijk is om een stam te buigen zodra hij een bepaalde dikte bereikt (tot dat punt kun je een stambuiger gebruiken) is het belangrijk om bij aankoop van een boom rekening te houden met de vorm van de stam.
