ik ben van gedachte veranderd door een post van bonsaicafe en door de bonsaiclub bijeenkomst vandaag.
hier is de post:
Hallo Daniel,
Wat hoop je te bereiken met het zaaien? Als je startmateriaal wil voor bonsai doeleinden dan raad ik je sterk aan even een zoekactie op dit forum uit te voeren. Om je resultaten snel samen te vatten: wat veel beginners (en zelfs sommige 'gevorderden') niet beseffen, is dat beginnen met een zaailing een enorm lange weg is om iets te bereiken. Om alles even in perspectief te plaatsen: in het oosten (Japan, China, Korea, ...) zijn er gespecialiseerde kwekerijen die vanuit zaad of stek nieuw startmateriaal opkweken - startmateriaal dat dan door bonsai artiesten wordt verwerkt tot de levende kunst welke we allemaal appreciëren. Zij beginnen met bv 1 miljoen zaadjes te laten ontkiemen. Kort daarna komt een eerste selectie - men kiest enkel de sterkste zaailingen om mee verder te werken, de rest gaat naar het 'tuincentra circuit'. Deze 100.000 zaailingen worden dan in een serie van groei/snoei/verplanten cycli verder opgekweekt om de gewenste stamdikte MET tapsheid in de stam EN wortelvoet te bekomen. Op regelmatige tijdstippen wordt dan terug een selectie uitgevoerd, waarbij men met ongeveer 10% verder doet - dit omdat alle planten 'tekorten of gebreken' vertonen die de kwaliteit van het eindproduct negatief beïnvloeden. Die 'gebreken' moeten gecorrigeerd worden, en een kweker zal op voorhand beslissen hoeveel tijd en energie hij wil/kan besteden aan die verbetering. (bv: een wortelvoet die onevenwichtig is, dikkere wortels aan een zijde, of te grote afstand tussen de wortels, welke aanenten van nieuwe wortels vereist) Elke correctie heeft terug tijd nodig - en dit bepaalt het uiteindelijke prijskaartje.
Voor elk stadium/cyclus is tijd nodig - en het totale proces kan tussen de 10 en ..... jaren in beslag nemen. (ik weet van kwekerijen in Japan welke 70-80 jaar aan startmateriaal werken) Uiteindelijk bekomt men een (heel kleine) selectie van bomen die een goed niveau kunnen bereiken - met veel geluk kan je 2 of 3 met heel hoog potentieel bereiken uit elke 'batch' van 1.000.000 zaadjes. Pas dan heb je materiaal waar je als bonsai artiest kan op werken - of met andere woorden pas dan kan je in alle ernst beginnen met het afwerken en vervolledigen van stijl en vormgeving. Hier is het terug belangrijk om in acht te nemen dat je terug enkele jaren nodig hebt om een zekere maturiteit in je boom te bekomen. Dit neemt terug tussen 5 en 25 jaar in beslag.(afhankelijk van het beoogde niveau) Aan de positieve kant: als je vanuit zaad begint, heb je volle controle om die stijl op te kweken die je interesseert - van formeel rechtopgaand tot volledige cascade.
Mijn advies aan elk die mij deze vraag stelt is het volgende: begin met investeren van wat meer geld in startmateriaal met potentieel, en als je wil kan je eventueel zaadjes planten om 'voor de lol' het opkweek proces - en bijhorende technieken - te volgen. (let op: dit wil niet zeggen dat je enkel voor TOP materiaal met gaan, er is een groot verschil tussen kwaliteit en potentieel - alle topmateriaal heeft potentieel, maar niet alle planten met potentieel zijn van het hoogste niveau) Leer op deze planten de basistechnieken, zowel wat stylen als onderhoud betreft. Zo heb ik een student die bewust heeft gekozen om een kleine collectie op te bouwen (maximum 10 bomen) door aankoop van geschikt materiaal, en tegelijkertijd 'speelt' hij met zaadjes (in dit geval een lork) welke hij wil opkweken tot een rechtopgaande boom. Hij zaaide een 20-tal lorkjes in 2008, en heeft toen de sterkste 5 uitgekozen om mee verder te werken. Uiteindelijk (na een 4-tal jaar) hebben we een selectie gemaakt van 1 boom die een stam heeft welke zowel kaarsrecht is EN de eerste tekens van tapsheid vertoont. Ons volgende doel is om voor deze ene boom de tapsheid sterker te maken, maar de uiteindelijke totaalhoogte van de boom gelijk te houden. Ik schat dat dit minstens 5 jaar in beslag zal nemen voordat we tevreden zullen zijn met ons doel. Pas dan zullen we een meer definitieve takkenselectie maken om de vorm van de boom verder uit te werken.
Hoop dat deze relatief lange uitleg je van nut is.
Peter