Een heel herkenbare vraag: snoeien of juist laten groeien?
Beiden hebben voor en nadelen:
Neem 2 uitersten: Stel je laat een plant 5 -10 jaar in de grond zitten en gewoon groeien, dan heb je een joekel van een stam, maar hele grote bladeren, grote internodes en weinig vertakkingen; je zult de boom hard moeten terugsnoeien, wat lelijke littekens geeft en waarschijnlijk heeft je stam weinig interresse of beweging.
De andere uiterste is je laat het boompje 5 -10 jaar in een bonsaipotje, je bedraad de stam en takken steeds in een mooie vorm en snoeit elke keer terug. Haal jonge plantjes omhoog en leg ze op hun zij, laat ze over stenen en rotsen groeien etc. Je zult nauwelijks stamdikte hebben, maar wel veel vertakkingen, kleine blaadjes en korte internodes. Bovendien heb je een interressante stam en silhouet met veel meer een wabi sabi gevoel, als een plantje die jaren onder extreme omstandigheden heeft moeten opgroeien in de natuur.
In het eerste voorbeeld zul je na de 5-10 jaar groei, zoals gezegd hard moeten terugsnoeien en ook moeten gaan werken aan de verfijning en bedrading. Er zijn wel technieken voor zoals takken enten op de stam.
In het tweede voorbeeld zul je op gegeven moment toch wat meer stamdikte willen. Dit kun je doen door de plant daarna een paar jaar accelerated growth te geven en een paar leaders helemaal te laten uitlopen, die je later weer terugsnoeid. (sacrifice branches). Voor 1 m groei krijg je 1 cm stamdikte als vuistregel.
Het beste is om een balans te vinden tussen deze 2 uitersten. Hoe je dat doet hangt helemaal af van de boomsoorten, omstandigheden, klimaat, persoonlijke voorkeur etc. Remember: there are no shortcuts! Op de foto een Divi Divi yamadori uit het wild. Vergroeid met de steen en die onder barre omstandigheden jaren maar net heeft kunnen overleven. Een zaailing van een paar maanden oud heeft al een dikkere stam, maar niet die patina, vorm en wabi sabi.
